SNSD, Çalıntı Müzik ve Telif Hakları

Gün geçmiyor ki cehaletten ölen fakat her konuda da var olmayan bilgileriyle fikir sahibi olabilen, ya da olduğunu sanan, nadide yurdum insanının ağzına kürekle vurmayayım.

Konumuz yine SNSD, yine telif hakkı, yine çalıntı ya da sözde çalıntı şarkılar~ Konu hakkında bir halt bilmeyen ama yargılarda bulunan insanlar~ Dünyadan haberi olmayıp önüne sunulan her şeyi araştırmaya bile gerek duymadan bilgi olarak kabul eden zevzekler~ CAPS OR IT DIDN’T HAPPEN gençler. Kaynak yoksa, bilginin gerçeklik değeri ne yazık ki yoktur.

***

Şimdi. Bugün var olduğunu dahi yeni öğrendiğim bir Türk şarkıcının SNSD’yi taklit ettiği saçmalıkları yayılmış kpop fanları arasına. Öyle bir şey yok tabii. Sonra kadının şarkısının SNSD’den daha önce yayınlandığını öğrenince, SNSD’yi kadının şarkısını çalmakla suçlamışlar. Bazıları da kadının klibi SNSD’den daha sonra yayınlandı diyerek SNSD’yi savunmaya kalkmış ve daha da komik duruma düşmüşler.

Sevgili arkadaşlar, SNSD kızları benim babamın kızları değil. SM Entertainment’ta tek kuruşluk hissem yok. SNSD’nin Japonya’da sattığı 2 milyondan fazla albümün bana hiçbir yararı yok. Hiçbirini satın da alamadım çünkü ateş pahası. Hal böyleyken ben geldim neden bu kızları savunuyorum? Çünkü hiçbir konuda doğru düzgün bir bilgiye sahip olmayan ve araştırma gereği dahi duymayan saçma sapan insanların, ne SNSD ne da başka bir grubu acımasızca eleştirmesine veya yaftalamasına katlanamıyorum. Bu yazıda SNSD’nin durumunu açıklayacağım ama bu bütün gruplar için geçerlidir.

SNSD’nin sürekli bu tarz konulardan hedef tahtasına konulması, AFEDERSİNİZ AMA, tesadüf değil. Ben bu blogda remake şarkılar üzerine bir yazı yayınladım. SNSD de dahil birçok SM grubu vardı. Ama bana gelen aramalar hep” SNSD x şarkısı çalıntı,” “SNSD şunu çalmış,” “SNSD bunu çalmış mı?” Peki neden bu böyle? Neden bunlar aranıyor? Hadi diyelim ki aklı başında insanlar gerçekten öğrenmek istiyor, ama birileri de bunları “SNSD şunu çaldı!!!2211113!!^'” şeklinde afişe ediyor.

Yıl olmuş 2013, hala SNSD’nin Run Devil Run şarkısını Kesha’dan çaldığını düşünen insanlar var. Bu şarkı aslında remake bile sayılmaz, Kesha sadece demo olarak seslendirmiş.

Sorun ne biliyor musunuz? Gençlerimize göre her şey çok kolay. Müzik şirketleri her şeyi/herkesi çok kolay yönetir, herkes çok kolay şarkı yazar – albüm yapar, herkes çok kolay şarkı çalar bir de utanmadan albüme koyup üstünden milyonlarca lira kazanır. Çünkü yasalar yok(!) kurallar yok(!) En basitinden insanlarda vicdan veya gurur diye bir şey yok(!) Her şey çoooooook kolay(!) Hangi dünyada yaşıyorsunuz bilmiyorum ki.

Önce şuradan telif hakkı nedir ne değildir bir öğrenin: Telif Hakkı Nedir?  Dünyada bu işler nasıl yürür? ve günümüzün en  popüler sitelerinden Youtube bu konuda ne diyor? 

***

Konuya gelirsek. Aynur Aydın’ın “12 La La La”  isimli albümü Aralık 2011’de Seyhan müzik tarafından yayınlanmış. Bahsi geçen “Ayrılık Mevsimi/Better” isimli şarkı “Moh Denebi, Johan Röhr, Curtis Richardson” isimli besteciler tarafından yazılmış. Aynur hanımın resmi sitesinde bu ayrıntılar yer almıyor. Ama wikipedia ve  müzikgazetesi sitelerinde benzer isimler mevcut. Daha sonra araştırmalarımı derinleştirince de (hahahaha 😛 ) en az bir ismi doğruladım.

SNSD’nin All My Love Is For You şarkısı Eylül 2012’de yayınlandı. Önce Oh!/All My Love Is For You single albüm şeklinde yayınlanıp daha sonra full albüme dahil edildi.  Şarkının yazarları ise “Junji Ishiwatari, Sebastian Thott, Didrik Thott, Robin Lerner.” Kısacası iki şarkının yazarları tamamen farklı. Buradan kadın için SNSD’yi kopyaladı diyenlere sevgiler.

Peki o zaman bu bizi nereye götürüyor? Yani AMLIFY’nun yazarları Better isimli şarkıyı bu yazarlardan araklamış mı? Şarkıların yayınlanma tarihi elbette önemli; ama bu şarkıların teliflerinin ne zaman alındığı da. Ne yazık ki bu konuda bir bilgiye ulaşamadım ve ulaşmam da pek mümkün değil gibi. Buradan sonra sadece tahminde bulunabiliriz.

Size önce yazarlardan bahsedeyim. Yazarların telif geçmişlerine bakmak için allmusic.com’a gittim. 1991 yılından bu yana dünya çapında birçok şarkıcı ve bestecinin telif hakları alınmış şarkılarını/albümlerini ekledikleri bir siteymiş. Site ne kadar güvenilir bilemiyorum ama uzun bir geçmişi var işte. Daha sonra – varsa – wikipedia sayfalarına uğrayıp haklarında genel bilgiler edindim. Yine telif hakları bulunan albümlerin yer aldığı discogs.com’a baktım. Ve son olarak da myspace. Myspace’in modası geçmiş olabilir ama bu tarz bestecilerin mutlaka hesapları olur.

Moh Denebi

Moh Denebi oldukça ünlü bir besteci İsveç/İran asıllı. Helena Paparizo ve bizim Hepsi grubu için de şarkılar yapmış.

http://www.allmusic.com/artist/moh-denebi-mn0001496859
http://www.myspace.com/mohdenebi
http://www.discogs.com/artist/Moh+Denebi

Johan Röhr

Johan da yine İsveç’in bağrından kopup gelen bir besteci. Birçok farklı ve tanımadığım isimle çalışmış. 😀

http://www.myspace.com/johanrohr
http://www.discogs.com/artist/Johan+R%C3%B6hr
http://www.allmusic.com/artist/johan-r%C3%B6hr-mn0002389455

Curtis Richardson

Bu insanlar arasında en dikkat çeken isim Curtis Richardson nam-ı diğer Curtis Richa. Adam CEO: Eagle Note Publishing (2000-2007) Axiom Worx Music Publishing Inc. (2002-2010) Truth Be Told Publishing (2007-2010) Metronumm Musikk Publishing/RichaMusikk Publishing (2010-Present) Çalıştığı isimler arasında Jennifer Lopez, Koda Kumi, Tohoshinki (Evet, bizim TVXQ’muz), Joss Stone, Rihanna var. Buradan varmaya çalıştığım nokta şu; adam kolay lokma değil. Özellikle Japonya sektörüne hiç yabancı değil. Ayrıca wikipedia sayfasında çalıştığı isimler arasına Aynur Aydın da eklenmiş. Wikipedia’yı önüne gelen güncelleyebiliyor tabii ama birinin kafasına esip de Aynur Aydın’ın isimini oraya ekleyeceğini sanmıyorum. Alakasız bir isim olsaydı yani.

http://www.myspace.com/curtisricha
http://www.allmusic.com/artist/curtis-richardson-mn0001316866
http://en.wikipedia.org/wiki/Curtis_Richa
http://metronumm.com/curtis-richardson/

Aynur Aydın’ın albümündeki şarkıların büyük bir çoğunluğunda bu üç ismin imzası yer alıyor.

***

Gelelim All My Love Is For You cephesine.

Sebastian Thott – Didrik Thott kardeşler

Bu ikili Celine Dion, Westlife, Charice gibi dünya çapında ünlü birçok isimle çalışmış. Kendilerinin de bir grubu varmış zaten. SNSD Girls & Peace için Stay Girls, Twinkle albümü için de Library şarkılarını bestelemişler. İsveç asıllı olduklarını söylememe gerek yok sanırım. Sound’u birbirine yakın şarkılar.

http://www.myspace.com/sebastianthottproductions/music/playlists/my-playlist-25685
http://www.discogs.com/artist/Sebastian+Thott
http://www.allmusic.com/artist/sebastian-thott-mn0000647950
http://en.wikipedia.org/wiki/User:Sebastianthott

Didrik Thott

http://www.myspace.com/didrikthottmusic
http://www.discogs.com/artist/Didrik+Thott
http://www.allmusic.com/artist/didrik-thott-mn0001047842

Junji Ishatawari

Japonya asıllı ünlü bir şarkıcı ve besteci. Supercar isimli ünlü bir grubun üyesiymiş grup 2005 yılında dağılmış falan filan. FT Island’ın Neverland ve SNSD’nin Flower Power şarkılarının sözlerini yazmış. Paparazzi ise Junji tarafından bestelenmiş.

http://en.wikipedia.org/wiki/Junji_Ishiwatari
http://www.discogs.com/artist/Junji+Ishiwatari
http://www.allmusic.com/artist/junji-ishiwatari-mn0001846636

Robin Lerner

Eğer doğru Robin Lerner’ı bulduysam bu kadın bir efsane olmalı. Tim Mcgraw, Randy Travis ve Backstreet Boys ile çalışmış. Sürüsüyle albümü falan var.

http://www.myspace.com/robinlernermusic
http://www.allmusic.com/artist/robin-lerner-mn0000301325
http://www.discogs.com/artist/Robin+Lerner

Şimdi iki şarkı birbirine benziyor. Aynı mı değil inanın ben de bilmek isterdim. Hatta birazdan gidip notalarına falan bakmayı planlıyorum. (askjdhasjkhdkasjdsa) Anlayabildiğim kadar artık. (askjdhaskjas) Ama şöyle bir durum var. Aynur hanımın şarkısı SNSD’ninkinden daha önce yayınlanmış. Peki, SNSD’nin şarkısına çalıntı diyebilir miyiz? Eğer şarkılar aynıysa 1. Aynı şarkı tamamen farklı isimler tarafından yazılmış. 2. Dünya çapında ünlü ya da müthiş kariyerleri olan 4 şarkıcı/besteci bu şarkıyı çalmış ve üstüne de telif almış. 3.  Bu isimlerin büyük bir kısmının İsveç asıllı olduğunu düşünürsek ya ülke bu isimlere ayrı ayrı telif vermiş ya da şarkıların telif hakları farklı ülkelerden alınmış. Eğer şarkılar farklıysa; 1. Oldukça acı bir tesadüfle karşı karşıya kalmışız. 2.  Benzerlik dışında ortada yanlış bir durum yok.

Eğer bu şarkı intihal ise ne Aynur Aydın ne de SNSD bir şey çalmakla suçlanamaz. Çünkü bu şarkıyı yazanlar onlar değil. Ayrıca böyle bir suçlama yapmaya kalkacak olursak; hangi şarkının telif hakkının daha önce alındığını bilemeyiz ve hangi tarafın intihal yaptığını da. SME ve UMJ’in işlerini gayet de yasalar çerçevesine yaptığına eminim. Bütün bilgiler açık bir şekilde ismi geçen bestecileri gösteriyor. Peki bestecilerin intihal yapma ihtimali? Elbette var. Ama her iki tarafta da müthiş isimler var ve göz göre göre şarkılarının çalınmasına izin vermeleri mümkün gibi gelmiyor bana. Kısacası olay sizin neye inandığınıza kalmış.

İsveç müziği konusunda bir yazı okudum. 68bin’den fazla telif hakkı alınmış şarkının bulunduğunu söylüyor bu sektörde. Dünyanın dört bir yanına müzik ihraç eden bir müzik sektörünün de telif konusuna basit yaklaşacağını sanmıyorum. Hele hepsi İsveç asıllı olup da intihal durumundan haberdar olmamaları saçma olur. CNBLUE’nun son olaylarını duymuşsunuzdur. Bir şarkıyı coverladıkları için bile başları ne kadar büyük derde girdi.

***

Gelelim diğer SNSD şarkılarına. I Got A Boy çalıntı mı? Bu konuda benim cezamı verebilirsiniz. I Got A Boy’un bir kısmındaki ritm Lady Gaga’nın Ratchet isimli şarkısına benziyor. Yabancı SNSD fanları bu videoyu daha teaser yayınlandığında buldu çıkardı. Ben de bunu SNSD’yi GD’yi kopyalamakla suçlayan arkadaşlara attım. Aaaa buna daha çok benziyormuş deyip oradan SNSD’ye saydırmaya devam ettiler. Benim amacım bu değildi tabii. Dubstep’in son derece yaygın bir tür olduğu ve ritmlerin birbirine benzeyebileceğini göstermekti. Her neyse bu şarkı zaten sadece DEMO. Demo’nun anlamı nedir? Bir albüme koyulmamış, resmi olarak yayınlanmamış şarkı. Ve hatta henüz tamamlanmamış, üstünde oynama yapılabilecek şarkı. Bunu bir tarafımdan sıkmıyorum ben. Daha 2 Ocak’ta Lady Gaga ve Beyonce’un bu şarkıyı yayınlamayı düşündüklerini ancak tarihin belirsiz olduğu söylendi. Haber için tıklayınız. Ki aynı ritmi kullanan başka bir şarkıcı daha olmuş daha önce. Yani kimsenin babasının malı değil ayrıca babasının malı olsa zaten SME’nin kapısına dayanır hakkını isterdi. Eğer öyleyse bile SME’nin telif haklarını satın almadan bu şarkıyı kızlara verip SNSD gibi bir gruba intihal lekesi süreceğini düşünüyorsanız FAZLASIYLA safsınız. Bunu da söyledim rahatladım. (bu kısım da başka bir yazımdan alıntıdır.)

I Got A Boy bestecileri: Will Simms, Anne Judith Wik, Sarah Lundbäck Bell, Yoo Young Jin. Lady Gaga’nın ise şarkı için hangi isimlerle çalıştığı ya da çalışacağı belirsiz.

Dancing Queen Duffy’nin Mercy’nin Korece versiyonudur yani remake’tir. CR: Stephen Andrew Booker, Aimee Ann Duffy, Kenzie

Baby Maybe Pixie Lott tarafından yazılmış, demo versiyonu kendisi tarafından seslendirilmiş ve SNSD’ye verilmiştir. What You Do şarkının orijinal ismi. CR: Mich Hansen, Jonas Jeberg, Ruth-Anne Cunningham, Victoria Lott

Tell Me Your Wish/Genie: Genie ilk olarak Özbek Dineyra tarafından seslendirilmiş. Ancak şarkının telif hakkı alınmadığı için şu an Dineyra’nın şarkısı intihal olarak kabul ediliyor. SNSD’den sonra Natalie Makoma ve C. J. Lewis kendi versiyonlarını yayınlamışlar. CR: Harambasic, Nermin/Jenssen, Robin/Svendsen, Ronny/Wik, Anne Judith/ Schjoldan, Fridolin Nordso, Yoo Young-jin (Additional melody), Yoo Han-jin

Run Devil Run daha önceden Kesha tarafından demo olarak seslendirilmiş ancak albümüne dahil edilmemiş bir şarkıdır. CR: Alex James, Micheal Busbee, Kalle Engström

Born To Be A Lady SNSD’nin ilk Japonca albümünde yayınlanmış bir şarkıdır. Demi Lovato da daha sonra kendi albümünde Mistake ismiyle yayınlamıştır. SNSD’yi remake kullanıyor diye aşağılayan gerzek mantığa göre Demi’yi de SNSD’yi kopyalıyor, remake şarkı kullanıyor diye aşağılamalıyız o zaman? Tabii ki hayır. Bu basitlik ancak o tip insanlardan beklenir. CR: Leah Haywood, Daniel James, Shelly Peiken

Girls’ Generation Lee Seung Chul’un 1989’da yayınlanan aynı isimli şarkısının remake versiyonudur. CR: Lee Seung Chul, Song Jae Jun

Bir de Lady Gaga’nın SNSD’den şarkı çalma olayı var. Gaga’nın 2011 yılında yayınlanan şarkıyla aynı isimli albümünden “Born This Way” (cr: Lady Gaga, Laursen, Garibay, Paul Blair, Jeppe Laursen) şarkısının; SNSD’nin 2010’da yayınlanan Oh! albümündeki  “Be Happy” (cr: E-Tribe, J-STA, Gong Hyunsik) şarkısından çalıntı olduğu iddia edildi. Yine tamamiyle farklı yazarlar. SNSD’nin şarkısı daha önce yayınlanmış üstelik yazarlar da bambaşka yerlerden. O zaman herkes Lady Gaga gibi bir isim neden SNSD’den şarkı çalmaya tenezzül etsin demişti. Ben de şimdi SNSD gibi bir isim neden Aynur Aydın’dan şarkı çalmaya tenezzül etsin mi demeliyim? Hayır, onu da demiyorum. Ben sadece bilgileri sunuyorum.

***

Sonuç olarak, ortada karmaşık bir durum var. Benim aklımın almadığı nokta ise insanları remake şarkı kullandığı için SNSD’yi küçümsemeye kalkması. SNSD hiçbir zamana kendi şarkılarını kendi yapan bir grup olmadı. Sadece söz yazarlığı yapıyorlar. Ki albümdeki şarkılarını da kendileri seçmezler. SNSD’yi aşağılamakta ki amacınız ne? Bir şeyleri – sözde – çalmış olmaları mı? Yoksa bu, sizin için onlara çamur atmayı kolaylaştıracak bir bahane daha mı? Bunu bir ayırt edin bence.

Konu hakkında etraflıca bilgi sahibi bile olmadan her iki şarkıcıyı suçlamaya kalkmanızı da hayretler içerisinde izliyorum. Ayrıca şarkıyı yazanların kim olduklarını dahi bilmeden şarkıcıları hırsız ilan etmenize de inanamıyorum. Ortada bir hırsız varsa bile bunlar şarkıcılar, hatta şirketleri bile değil. Şarkıyı yazanlar. Ki şarkıyı yazan insanlar da dünyaca ünlü, isim yapmış insanlar. Ortada iki şarkı var; biri diğerinden intihal midir kesin bir şey söylemek zor. Bu noktada ne bir tarafı savunur, ne de suçlarım.

Bu tarz konularda hep SNSD’nin gündeme gelmesi de daha önce söylediğim gibi tesadüf değil. Remake Kpop Şarkıları yazımdan diğer örneklere bakabilirsiniz. Ve eğer bu kadar orijinallikten yanaysanız, bütün remake/alıntı/çalıntı kpop şarkılarını araştırmanızı tavsiye ederim. Onları da aşağılamaya kalkmazsınız umarım. (Güney Kore’de müzik kitaplarına kadar giren intihal olayları var.) İçlerinden SNSD’yi cımbızla çekmek yerine bütün kpop alemine bir bakın. Bu vesileyle de hepimize bir faydanız olur. 😉

**Hata yaptığım bir yer varsa uyarmaktan çekinmeyiniz.